Wat is de FIU? Het verband tussen de FIU en ongebruikelijke transacties? En het verband met de Wwft? (FIU1)

In onze dagelijkse praktijk als corporate serviceprovider en specialist op het terrein van Client Due Diligence (CDD/ KYC) en compliance onderzoeken, constateren wij dat er veel onduidelijkheid bestaat over de organisatie FIU (Financial Intelligence Unit), wat haar werkzaamheden zijn en wie ongebruikelijke transacties moet melden aan de FIU.

FIU

FIU Nederland is een zelfstandig orgaan van de Staat der Nederlanden, en organisatorisch ondergebracht bij de nationale politie. Volgens de Wwft is de FIU aangewezen als enige dienst in Nederland bij welke melding plichtige instellingen hun ongebruikelijke transacties dienen te melden. Internationaal maakt FIU Nederland deel uit van een netwerk van 164 FIU’s, deel uitmakend van de zogenaamde Egmont groep. De FIU Nederland analyseert de gemelde ongebruikelijke transacties en probeert zo geldstromen bloot te leggen die te relateren zijn aan witwassen, financiering van terrorisme of onderliggende misdrijven. Dit om misdrijven te voorkomen en op te sporen. Is een transactie door het hoofd van de FIU verdacht verklaard, dan worden de gegevens beschikbaar gesteld aan de diverse handhavings- en opsporingsinstanties.

Witwassen en financiering van terrorisme zijn grensoverschrijdende activiteiten die alleen in internationaal verband bestreden kunnen worden. Binnen de EU en door de Financial Action Task Force (FATF) worden met landen afspraken gemaakt over de aanpak van deze misdrijven. Intergouvernementele verplichtingen en Europese richtlijnen vormen vervolgens de basis voor Nederlandse wetgeving (zie hierover mijn eerdere artikelen inzake de Wwft).

POSITIONERING

In 1994 werd in Nederland de meldplicht ingevoerd en was het Meldpunt Ongebruikelijke Transacties (MOT), de aangewezen instantie voor het melden van ongebruikelijke transacties met name geldend voor banken en verzekeringsmaatschappijen. In 2006 volgde samenvoeging met het Bureau van de Landelijke Officier van Justitie tot FIU en in 2013 werd de FIU onderdeel van de rechtspersoon de Staat der Nederlanden, ressorterend onder het Ministerie van Veiligheid en Justitie.

MISSIE FIU

De missie van de FIU is helder en eenduidig, met haar financial intelligence wil de FIU misdrijven inzake witwassen en financieren van terrorisme voorkomen en bestrijden ter waarborging van de integriteit van het Nederlandse (en daarmee ook het internationale) financiële stelsel. Voor meer gedetailleerde informatie zie www.fiu-nederland.nl.

Voor u in de praktijk is het natuurlijk van belang te weten wat zijn “ongebruikelijke transacties”, wie is melding plichtig, en hoeveel meldingen komen er jaarlijks (en uit welke branche) bij de FIU binnen? Daarover meer in mijn volgende artikelen.